ESTEBAN BELTRÁN VERDES

ESTEBAN BELTRÁN VERDES
«Demonizazio-politika» deitu diogunak erronka larria edo, beharbada, mehatxu existentziala dakarkio giza eskubideen proiektu osoari. Izan ere, lankidetza eta nazioarteko arauak babesa galtzen ari dira, eta gero eta gobernu gehiago azaltzen dira giza eskubideen etsai, sarritan iritzi publikoa alde dutela. Demonizazio-diskurtsoak gero eta nabariagoak dira, hedatuago daude eta herritarren babes handiagoa dute. Baldintza batzuk aprobetxatzen dira sistematikoki, demonizazio-politikak sustatzeko. Adibidez, desberdintasuna gero eta handiagoa da munduko leku askotan, baita desplazamendu kulturalaren pertzepzioa ere. Politikariek egoera hori aprobetxatzen dute, eta, diskurtso sinplifikatuak erabiliz, herritarren nahigabea eragiteko errudunak identifikatzen dituzte: askotan, etorkinak edo bestelako gutxiengoak. Gorrotoa eta beldurra erretorikatik errealitatera igaro dira. Izan ere, gobernu asko saiatu dira gutxiengoen eta talde marjinatuen eskala handiko diskriminazioa normalizatzeko politikak ezartzen. Munduan oso lider gutxi daude giza eskubideen alde azaltzeko prest. Gauzak horrela, gobernuak, inolako lotsarik gabe, giza eskubideak babesteko bermeak ari dira kentzen, kostata irabazitako bermeak, hain zuzen ere. Egoera horren aurrean, jendea mobilizatzen ari da, gobernuek ez dutelako haien oinarrizko premiak asetzen, batez ere etxebizitzari, lanari eta eskubide ekonomikoei dagokienez. Ezberdintasunak izan duen hazkunde ikaragarria dela eta, banaketa soziala areagotzeko giro aproposa ari da sortzen, eta, horrela, giza eskubideak urratzeko arriskua ere handitzen ari da. Eta, giza eskubideak ukatuz, gobernuak erabateko etsipena ari dira sortzen. Zailtasun sozial eta ekonomiko handiek —austeritatea, abusu fiskalak, gobernuek arazo horiei irtenbiderik ez jartzea...— giza eskubideen hondamendia eragin lezakete, eta horrek milioika lagunengan izango luke eragina. Adibidez, Europan, herritarrak kalera irten ziren Espainian, Grezian, Erresuma Batuan eta Serbian, austeritate-neurri batzuen eragin kaltegarriaren kontra protestatzeko. Bestalde, Ingalaterran egindako ikerketa batzuek erakutsi dutenez, osasun-laguntzan eta gizarte-zerbitzuetan egindako murrizketek 120.000 lagun inguru hiltzea eragin zuten. Eta, 2017an, gastu publikoaren murrizketa handiak izan ziren Indonesian, Mongolian eta Sri Lankan. Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 70. urteurrenera hurbildu ahala —2018ko abenduan izango da—, gero eta agerikoagoa da aurrean dugun erronka. Heldu da garaia pertsona guztien berdintasunaren eta duintasunaren funtsezko ideia berreskuratzeko, balio horiek balioesteko eta politiken formulazioa eta aplikazioa gidatzen dituen oinarria izan daitezela eskatzeko. Gobernuek lehentasuna eman behar diete giza eskubideei, bai nazio barruan bai nazioartean. Munduko lider nabarmenak funtsezko askatasunak mugatzeko ahaleginetan ari diren eta gerra-krimenei eta gizateriaren aurkakoei ezikusia egiten zaien bitartean, giza eskubideetako lidergo globalik ezak ondorio larriak ekarri ditu. Gero eta arriskutsuagoa da ahotsa altxatzea, eta gobernuek buelta eman beharko diote joera horri, adierazpen-askatasunerako eskubide preziatua babestu nahi badugu. Komunikabideen kontrako erasoak aurrekaririk gabeko muturretara heldu dira, giza eskubideen aldeko aktibisten kontrakoak bezalaxe. Gizarteek aurrera egingo badute, boterean daudenak kontrolpean izateko bideak jarri behar dituzte.